• Patron

        • Jadwiga Andegaweńska przyszła na świat 18 lutego 1374 roku w Budzie, jako trzecia najmłodsza córka króla węgierskiego Ludwika i Elżbiety, księżnej bośniackiej.
          Rodzice planowali dla Jadwigi małżeństwo z Wilhelmem Habsburgiem. Dzieci połączono warunkowym ślubem (1378), by go dopełnić w ich wieku dojrzałym, gdy Jadwiga będzie miała lat 12, a Wilhelm lat 16. W chwili zawarcia ślubu warunkowego mieli zaledwie - Jadwiga 4 lata, a Wilhelm 8 lat. W nadziei na przyszły ślub wysłano Jadwigę do Wiednia.

                      W 1382 roku umiera Ludwik Węgierski i plany związane z Jadwigą ulegają gwałtownej zmianie. Wówczas to powstała koncepcja oddania korony polskiej Jadwidze i w perspektywie połączenia Polski unią z Litwą.
                      Dnia 16 października 1384 roku arcybiskup gnieźnieński, Bodzanta, dokonał koronacji 10-letniej Jadwigi. Wilhelm jednak nie myślał bynajmniej rezygnować z nadziei na uzyskanie polskiego tronu. Powołując się na prawo małżeńskie przy poparciu Władysława Opolczyka zdołał wejść do Krakowa. Nie wpuszczono go wprawdzie na zamek, gdzie mieszkała Jadwiga, ale pozostał w pobliżu zamku, w domu Gniewosza z Dalewic. Młodzi widywali się w towarzystwie osób najbliższych. Kiedy jednak pertraktacje z Jagiełłą były już bliskie finalizacji, zmuszono Wilhelma do opuszczenia Polski. Jadwiga szczerze pokochała Wilhelma. Dlatego jego wydalenie przeżyła bardzo silnie. Na szczęście biskup krakowski i panowie zdołali przekonać szczerze religijną królową, że swoją ofiarą osobistą przysporzy wiele chwały Bożej, bo obietnicą ochrzczenia Litwy związał się Jagiełło.
                      Dnia 18 lutego  roku 1386 odbył się ślub Władysława Jagiełły z Jadwigą w katedrze krakowskiej. Tam również 4 marca odbyła się koronacja Jagiełły na króla polskiego. Najnowsze analizy historyczne mówią, że Jagiełło miał wówczas 24-25 lat, Jadwiga - 12. Tak więc Jagiełło był od Jadwigi starszy o ok. 12 lat.  Godząc się na ślub z Jagiełło, Jadwiga złożyła swoje życie w ofierze dla Boga i dla Polski. Wiosną tego samego roku para królewska udała się do Wielkopolski, gdzie król uspokoił tamtejszych panów, mianując na wojewodę wielkopolskiego ich kandydata, Bartosza z Odolanowa.
          Tymczasem panowie polscy zdołali przekonać Jadwigę, by stanęła na czele wojsk polskich i by na nowo przyłączyła Ruś do granic Polski. Starosta węgierski oddał Ruś bez oporu. Dnia 8 marca 1387 roku Jadwiga wjechała do Lwowa. Rok 1389 był dla Polski szczególnie groźny. Sprzysięgli się, bowiem przeciwko niej wszyscy jej wrogowie. Dzięki jednak znakomitej dyplomacji ze strony króla, królowej i panów polskich, dzięki energicznej i wszechstronnej ich akcji udało się wyjść ze wszystkich niebezpieczeństw obronną ręką. Późniejsze zwycięstwo pod Grunwaldem (1410) nad wrogiem Polski - Krzyżakami uspokoiło sytuację polityczną wokół Polski. Król Władysław Jagiełło bardzo pragnął mieć potomka, który by zapewnił ciągłość jego rodu na tronie polskim. Kiedy więc Jadwiga została matką, zapanowała wielka radość na dworze królewskim. Niestety, trwała zbyt krótko i miała zakończyć się podwójną tragedią: śmiercią dziecka i matki. I tak, 22 czerwca 1399 roku Jadwiga urodziła córkę, której na Chrzcie świętym dano imiona: Elżbieta (na cześć babci) i Bonifacja (na cześć papieża). Po trzech wszakże tygodniach dziecko zmarło (15. VII. 1399 roku), a w dwa dni później 17 lipca 1399 roku zasnęła w Panu jego matka., w wieku 25 lat, okrywając cały naród polski żałobą. Jako królowa rządziła Polską sama
          2 lata (1384-1386), razem z Jagiełłą dzieliła losy naszej Ojczyzny 13 lat (1386-1399). Opłakiwaną przez wszystkich królową pochowano w podziemiach katedry krakowskiej na Wawelu. W 1887 roku odnaleziono tam jej śmiertelne szczątki pod posadzką katedry.  Szczątki królowej przeniesiono do nowej palisandrowej trumienki, przywiezionej przez kard. Franciszka Macharskiego z Rzymu i umieszczono
          w dniu 5. VI. 1987 roku w relikwiarzu autorstwa Antoniego Oremusa, we wnęce ołtarza Pana Jezusa Ukrzyżowanego i stóp słynnego czarnego krucyfiksu.

          Działalność społeczna i religijna św. Królowej Jadwigi
                    
          Jadwiga Andegaweńska koronowana 16 października 1384 roku na Króla Polski otrzymała staranne wykształcenie. Poza językiem węgierskim i polskim władała jeszcze językiem łacińskim, włoskim i niemieckim. Zasłynęła w Europie z urody i pobożnego życia. Mimo młodego wieku, we wszystkich podejmowanych przez młodą królową działaniach widać było jej osobowość i silne cechy charakteru. Jak napisał Długosz: "Okazywała rozsądek i dojrzałość mimo młodego wieku, cokolwiek mówiła, albo czyniła, wykazywało jakby sędziwego wieku powagę.

                     Zaślubiny Władysława Jagiełły przez Jadwigę wkrótce przyczyniły się do chrystianizacji Litwy. Królowa osobiście angażowała się w ten proces: przysyłała na Litwę neofitom białe lniane szaty. Na jej prośbę i króla Władysława papież Urban VI erygował 12 III 1388 r. diecezję wileńską, kościół katedralny.
                     Chcąc umocnić dzieło chrystianizacji Litwy królowa Jadwiga założyła w Pradze przy Uniwersytecie Karola kolegium dla Litwinów, gdzie mieli się kształcić kapłani narodowości litewskiej. W latach 90-tych XIV w. Jadwiga uzyskała szeroki udział w rządzeniu Polską. Stała się monarchinią popularną, dzięki rozumieniu tajników polityki. Ujawniła wielką przenikliwość zwłaszcza w sprawach krzyżackich i litewsko-ruskich. Była orędowniczką pokoju Zakonu z Koroną pod warunkiem zaprzestania niepokojenia Litwy przez Krzyżaków. Spotkała się osobiście z wielkim mistrzem krzyżackim, Konradem Jungingenem, by omówić problemy dotyczące obu stron (1397).
                       W swej działalności wewnątrz państwa wielką opieką otaczała kościoły. Była pierwszym polskim monarchą, który odwiedził Jasną Górę. Z fundacji Jadwigi zbudowano kościół Najświętszej Marii Panny na Piasku w Krakowie. Hojnie wyposażyła kościół Mariacki w Krakowie i założyła na Kleparzu zakon św. Benedykta, była dobroczyńcą innych klasztorów. W Katedrze Wawelskiej ufundowała m/n ołtarz Wniebowzięcia. Patronowała tłumaczeniu na język polski Pisma świętego i wielu dzieł ojców kościoła. Znane są także jej nadania dla szpitali i klasztorów dominikanów we Lwowie i Sandomierzu oraz cystersów w Koprzywnicy.
                     W katedrze wawelskiej królowa Jadwiga ustanowiła kolegium szesnastu psałterzystów oddających cześć Bogu nieustannie dniem i nocą.
                     Na dworze papieskim w Rzymie podjęła starania o odnowienie działalności Akademii Krakowskiej. W 1397 roku uzyskała wraz z królem Jagiełłą pozwolenie papieskie na otwarcie wydziału teologicznego na Uniwersytecie Krakowskim, co przyśpieszyło i ugruntowało ewangelizację Polski, Litwy i Rusi.

           W swoim testamencie zapisała uniwersytetowi ogromne sumy (10 kg złota, osobiste klejnoty i szaty), dzięki którym Wydział mógł wznowić swoją działalność w 1400 roku. Odnowiony uniwersytet zaczął dzięki niej służyć podniesieniu kultury umysłowej w Polsce. Stał się ogniskiem promieniującym wielką humanistyczną wiedzą.
                     Królowa Jadwiga fundowała, otaczała opieką i obdarowywała szpitale, będące w średniowieczu raczej instytucjami opieki społecznej niż służby zdrowia. Stanowiły one przytułek dla ludzi chorych, starych i pozbawionych środków do życia. Królowa przyczynia się do założenia dwóch szpitali miejskich: w Sączu i Bieczu, ponadto pomagała materialnie szpitalowi klasztornemu w Sandomierzu.
                     Jadwiga Andegaweńska była kobietą wykształconą, o różnorodnych zainteresowaniach. W polskiej tradycji historycznej zajmuje ona poczesne miejsce jako jedyna kobieta - król na tronie polskim i jako władczyni dobrze zasłużona dla kraju, który nie był jej właściwą ojczyzną, chociaż i po ojcu i po matce spokrewniona była z polskimi Piastami. Starała się o rozwój kultury narodowej. Królowa Jadwiga realizowała w swoim życiu słowo psalmisty: Tobie służyć, to znaczy królować. Troszczyła się o byt swoich poddanych, szanując godność także tych najbiedniejszych mieszkańców Królestwa Polskiego. Zachował się znany epizod, jaki miał miejsce w czasie jednej z podróży królowej po kraju. Kiedy żołnierze królewscy spustoszyli wieśniakom pola, urządzając sobie lekkomyślnie polowanie na nich, zażądała od męża ukarania winnych i wynagrodzenia wyrządzonych szkód. A kiedy Jagiełło zapytał, czy jest już zadowolona, otrzymał odpowiedź: "A kto im łzy powróci”. Przez 15 lat panowania Królowa Jadwiga położyła podwaliny pod wielonarodowe państwo Jagiellonów oparte na tolerancji i koegzystencji różnych kultur i religii. Jej życie mistyczne i apostolskie, małżeńskie i dworskie tworzyło harmonijną jedność budzącą podziw u ludzi różnych kultur i epok.


          Kult związany ze św. Królową Jadwigą:
                     Mimo braku oficjalnej deklaracji Kościoła postać królowej Jadwigi była przez następne stulecia otoczona czcią należną osobom kanonizowanym. Zaraz po śmierci uważano Jadwigę, królowe, za świętą, wierni uciekali się do niej w modlitwach, otrzymywali łaski, o czym świadczyły liczne wota. Z kolei przyszły wieki nieustannych wojen i wewnętrznych zamieszek, wreszcie 150 lat trwająca niewola. Pamięć o Jadwidze trwała jednak w świadomości narodu. Nasiliła się właśnie w dobie rozbiorów, gdy Polacy pozbawieni rzeczywistego państwa szukali w swej historii tego, co największe i najpiękniejsze. Zanoszono prośby do Boga za jej wstawiennictwem, modlono się za jej pośrednictwem upraszając potrzebne łaski. Ojciec święty JAN Paweł II, po 580 latach od jej śmierci w czasie swej pierwszej pielgrzymki do Ojczyzny, w katedrze wawelskiej, dnia 8 czerwca 1979 roku o godzinie 17, na zamknięcie synodu archidiecezjalnego ogłosił dekret o jej kulcie i odprawił Mszę świętą ku czci bł. Jadwigi.

          Dnia 8 czerwca 1997 r. w czasie kolejnej wizyty Ojca Świętego Jana Pawła II w Polsce, na Boniach w Krakowie, w obecności 80 kardynałów i biskupów, 350 księży i około 2 milionów wiernych, Królowa Polski Jadwiga Andegaweńska została ogłoszona świętą. Liturgiczny obchód ku czci św. Jadwigi Królowej przypada na dzień 8 czerwca.